Moğol İmparatorluğu’nu Kim Kurdu? Moğollar Türk Mü?
Moğol İmparatorluğu, dünyanın gelmiş geçmiş en büyük imparatorluklarından biridir. Çinden Avrupa’ya kadar çok geniş bir coğrafyayı kısa zaman içinde hakimiyeti altına alan imparatorluk, tarihte özellikle yarattığı yıkımlarla yer etmiştir. Bugünkü makalemizde bu yıkıcı imparatorluğun kim tarafından kurulduğuna cevap arayacağız. Bunun yanı sıra sürekli sorulan Moğollar Türk mü? gibi birçok soruyu da cevaplandıracağız.
Moğol İmparatorluğu’nun Kuruluşu
Moğol İmparatorluğu, 1206’da Cengiz Han tarafından kurulmuştur. İmparatorluğun kurucusu ve en parlak dönemininin de sahibi Cengiz Han, etrafındaki kabileleri birleştirerek işe başladı. Hızlı atlı birlikleri ve savaş stratejileriyle kısa sürede o dönem bilinen dünyanın yarısını ele geçirdi.
Moğol İmparatorluğu ‘nun Yayılışı
Cengiz Han öncüşüğünde başarılı seferlerle ve stratejik hamlelerle devlet, hızlı bir yayılmaya sahne oldu. Bu seferler sırasında birçok büyük imparatorluğu da yıktılar. 1209 yılında Çin’in fethine başlandı. 1279’da Çin tamamen hakimiyet altına alındı. Çin’in yanı sıra Orta Asya’yı da hakimiyet altına alan Moğollar, yönünü batıya doğru çevirdi. Anadolu’da Selçukluları yendiler. Oradan da Orta doğu ve Avrupa’nın birçok bölgesine yayılarak etki alanlarını genişlettiler. İmparatorluk, 24 milyon km2’den fazla bir alana hükmetmiştir. En geniş döneminde 100 milyondan fazla insanı topraklarında barındırmıştır.
Moğol imparatorluğu ‘nun Parçalanması
1227’de Cengiz Han ölünce oğlu Ögeday, imparatorluğun başına geçmiştir. Babası gibi fetihlere devam etmiştir. Bir süre sonra devlet Altınorda Hanlığı, Çağatay Hanlığı, İlhanlılar ve Kubilay Hanlığı olarak dört parçaya ayrılmıştır. 1260’da Moğollar, ilk mağlubiyetlerini Ayn Calut Muharebesinde Memlükler’e karşı aldılar. İmparatorluk tamamen Kubilay Hanlığı’nın 1368’de Çinli Ming hanedanlığı tarafından lağvedilmesiyle gerçekleşmiştir.
Moğollar Türk Mü?
Orta Asya’nın büyük bir bölümünde Türklerin yaşamasından dolayı yıllardır birçoklarının akıllarında yer eden bir soru olagelmiştir. Moğollar Türk mü? Cengiz Han bir Türk imparatoru muydu? Yapılan araştırmalara baktığımızda ve Moğol dilini incelediğimizde bu soruların cevabı olumsuz olarak karşımıza çıkıyor. Moğollar, farklı millettir; dolayısıyla Türk değildir.
Sonuç
Bu yazımızda dünya tarihine damgasını vuran imparatorluklardan biri olan Moğolları inceledik. Bu büyük imparatorluk 13. yüzyılda Cengiz Han tarafından kurulmuş. Kısa sürede o dönemki dünyanın yarısına hükmeder hale gelmiştir. Orta Asya’dan Anadolu’ya; Anadolu’dan Orta Doğu’ya; Avrupa’dan Çin’e birçok yeri ele geçirmişlerdir. İpek Yolu ve Baharat Yolu’nda güvenliği sağlayarak bir dönem “Pax Mongolica“(Moğol Barış Çağı) dönemini yaşatmışlardır.
Sık Sorulan Sorular
Cengiz Han
1206
Çağatay Hanlığı, Altınorda Hanlığı, İlhanlılar, Kubilay Hanlığı