Whatsapp, günümüzde online mesajlaşma denince akla gelen uygulamaların başında gelir dersek abartmış olmayız. Yapılan araştırmalara göre dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri bu uygulamayı kullanıyor. Peki kullanmayanın adeta Orta Çağdaki cüzzamlılar gibi görüldüğü bir uygulamaya dönüşen Whatsapp, bu popülerliği nasıl yakaladı? Gsm operatörlerini büyük zarara uğratan bu uygulamayı ne zaman kim nerede kurmuştur? Tüm bu soruların cevabı yazımızda.
Whatsapp’ın Ortaya Çıkışı
Whatsapp, 2009’da eski Yahoo çalışanları olan Jan Koum ve Brian Acton tarafından Amerika’nın Kaliforniya eyaletinde kuruldu. Uygulama fikri, 2009’da Jan Koum‘un İphone bir telefon alması sonucu ortaya çıktı. Koum, App store’daki uygulamaların yetersizliğini fark edince aklına online bir mesajlaşma uygulaması fikri geldi. 9 yıl boyunca Yahoo’da beraber çalıştığı Brian Acton‘un da desteğiyle 24 şubat 2009’da Whatsapp uygulaması ortaya çıktı. Bu noktada Acton’un desteği önemlidir. Çünkü özellikle sağladığı 250 bin dolar uygulamanın hayata geçmesinde önemli bir yere sahiptir. Uygulamanın mottosu “Reklamsız, hilesiz, gizlilik odaklı” idi. Uygulamanın özellikle reklamsız olarak tasarlanması ikilinin eski Yahoo tecrübesindeki reklamdan dolayı kullanıcıların kaçtığını görmeleriydi.
İlk Whatsapp ve Dönüm Noktası
İlk olarak arkadaş çevresinde tanıtılan uygulamanın 1.0 versiyonunda çökmeler meydana geliyordu. Bundan dolayı projeden vazgeçme eşiğine gelen Jan Koum’u Brian Acton vazgeçirdi. Bir süre sonra İphone, uygulamalar için anında bildirim özelliğini kullanıcılara sundu. Bu özellik ikili için bir dönüm noktasıydı. Uygulamaya durum özelliği kondu. Bu özellik sayesinde kullanıcılar durum değiştiği zaman karşı tarafa bildirim gidiyordu. Whatsapp 2.0 versiyonu app store’da yayınlandı. Henüz ilk aylarda 250 bin indirmeye ulaştı. İlk olarak ios için piyasaya sunulan uygulamanın android versiyonu Chris Peiffer tarafından geliştirildi.
Whatsapp Büyüyor
Bir süre uygulamayı ücretsiz olarak piyasaya sunan ikili, kullanıcılardan 0.99 dolar ücret almaya başladı. Sonrasında bir ilk yıl ücretsiz kampanyasını devreye soktular. 2011‘de Whatsapp, ücretli olmasına rağmen ABD’de en popüler 20 uygulama arasına girdi. Uygulamaya mesajın yanı sıra fotoğraf ve video paylaşma özellikleri de eklendi. 2011’de aynı zamanda Whatsapp Inc., %15 hissesinden fazlası için Sequoia Capital‘den 8 milyon dolar yatırım aldı. 2013’te yine aynı şirket 50 milyon dolar daha yatırım yaptı. Bununla birlikte Whatsapp’ın değeri 1.5 milyar dolara dayanmış oluyordu. 2013’te 400 milyon indirmeye ulaşan uygulama 2014’te 600 milyon indirmeyi geçti.
Facebook, Whatsapp’ı Satın Alıyor
2014’te Facebook, mobil dünyada da öncü olma amacındaydı. Facebook messenger ile istediğini elde edememiş yeni girişimler için arayış içerisindeydi. Bu arayış Whatsapp’ın önlenemez yükselişinin şirketin radarına girmesiyle son buldu. Yapılan görüşmeler sonucunda Facebook, Whatsapp’ı 2014’te 19 milyar dolar karşılığında satın aldı. Facebook’un zamanında başvurularının reddettiği Jan Koum ve Brian Acton’un uygulamasını yıllar sonra satın alması da kayda değer bir ayrıntıdır.
Kurucular Ayrılıyor
Uygulamanın Facebook tarafından satın alınması birtakım değişikliklere yol açtı. Bunlardan en önemlisi uygulamanın artık süresiz ücretsiz olması idi. Bu olumlu özelliğinin yanı sıra Whatsapp, veri merkezi olması bakımından Facebook için bulunmaz bir nimetti. Kullanıcıların verilerini şirketlerle ve çeşitli kuruluşlarla paylaşan yeni sahipler, uygulamanın kurucu mottosuna sadık kalmadılar. Bunun üzerine 2017’de Brian Acton ve Jan Koum görevlerinden ayrıldılar.
Whatsapp ‘ın Fikir Babası ve Kurucusu Jan Koum Kimdir?
Jan Koum’u Whatsapp’ın fikir babası olarak tanıdık. Koum, 1976’da Sovyet döneminde Ukrayna’nın Kiev şehrinde doğmuştur. Ukrayna yahudilerinden olan Koum, çocuklukta maddi olarak zorluk çekti. Bu durumdan kurtulmak için aile 1992’de Kaliforniya’ya göçtü. Burada ailesine destek çıkmak adına manavda çalıştı, bir yandan da bilgisayarlara merak sardı. San Dose Devlet Üniversitesi’nde Yazılım mühendisliği okudu. Ancak işler yolunda giderken 1997’de babasını 2000’de ise annesini kaybetti. Bu zor süreçte Brian Acton ile tanıştı. Acton’un sayesinde Yahoo’ya girdi ve ikili 9 yıl boyunca birlikte çalıştı. 2007’de Yahoo’dan istifa edip Güney Amerika’ya keşfe çıkan ikili, iki yıl sonra Whatsapp’ı kuracaktı.
Sonuç
Whatsapp, bugün 180’den fazla ülkede 1.5 milyardan fazla kullanıcıya sahip bir online iletişim uygulamasıdır. 2009‘da kurulan uygulama ilk zamanlarda hayal kırıklığı yaşatsa da İphone’un yaptığı küçük bir değişiklikle bir dönüm noktası yaşanmıştır. Bunun üzerine zamanla artan kullanıcı sayısı ve aldığı yatırımların da etkisiyle gün geçtikçe etkisini arttırmıştır. 2014’te Facebook tarafından satın alınan uygulama bugün akıllı telefonların vazgeçilmezi haline gelmiş. Telegram, Skype, Line vs. gibi alternatiflerin olduğu bir ortamda iletişim kategorisinde zirvedeki yerini korumaktadır. 14 yıllık geçmişiyle kullanıcılarla kurduğu bağ nedeniyle etkisini çok daha uzun yıllar devam ettirecek gibi de durmaktadır.
