Bugün dünyanın en ücra köşesine dahi gitsek içecek dolaplarında mutlaka “Coca Cola” markasına rastlarız. Yemek sofralarının vazgeçilmezi, içecek denince ilk akla gelen bu markanın serüveni bundan 137 yıl öncesine kadar dayanmaktadır. Bu yazımızda 19.yüzyılın sonlarında Amerika’da ortaya çıkan 7’den 77’ye herkes tarafından beğeniyle tüketilen Coca Cola’nın hikayesini işleyeceğiz.
Coca Cola’nın Ortaya Çıkışı
Bundan 137 yıl önce Amerika’nın Georgia eyaletinde biyokimyacı ve eczacı olan John Pemberton, 1865 Columbus Savaşı’nda aldığı yaradan dolayı dayanılmaz acılar çekmekteydi. Bu acılarını dindirmek adına türlü çarelere başvuruyor fakat tüm çareler geçici bir etkide bulunmaktan öteye geçmiyordu. Bu çare arayışları onu kokain bağımlılığına kadar götürmüştü. Var olan şeyler acısını dindirmeyince mesleğinin de etkisiyle yeni reçeteler yazmaya girişti. Bunlardan biri de günümüze damgasını vuran Coca Cola’nın reçetesiydi. 1886 günü Pemberton, hazırladığı içeceği Jacobs Eczanesi’ne götürdü ve bardağı beş sentten satışa çıkardı. Pemberton’un bu reçetesine ortağı(bazı kaynaklarda muhasebecisi) “Coca cola” adını verdi ve el yazısıyla logosunu tasarladı. Bu logodaki el yazısı o günden bu güne halen kullanılmaktadır.
John Pembeton Kimdir?
Coca Cola’nın mucidi olarak bilinen John Pemberton, 1831 Amerika’nın Georgia eyaletinde dünyaya gelmiştir. Biyokimya tahsili gören Pembeton, 1865 Columbus muharebesinde aldığı yara sebebiyle ömrünün geri kalanına kokain bağımlısı olarak devam etmiştir. Bu muharebede aldığı yara bir yandan da onun Coca Cola’yı bulmasına vesile olmuştur.
Coca Cola Company’i Kim Kurdu?
Coca Cola’yı icat eden John Pembeton, 1888’de ölmeden önce markanın haklarını 2.300 dolar karşılığında Asa Griggs Candler‘e sattı. Kimi kaynaklarda bu satışın sebebi Pembeton’un daha fazla kokain alma isteğinden dolayı olduğu söylenmektedir. Candler’in markayı aldıktan sonra ilk işi Coca Cola Company şirketini kurmaktı. 1892 tarihinde Asa Griggs Candler tarafından Coca Cola Company kuruldu.
Coca Cola’nın Yaygınlaşması
Candler, şirketi kurduktan sonra 1893’te içeceğin ücretsiz tadılması için kupon dağıtmaya başladı. 1895’te Chicago ve Dallas’ta üretim tesisleri kuruldu. 1899’da ise Coca Cola, ilk defa şişelerde satılmaya başladı. Ürünün şişelerde satılma hakkı Benjamin F. Thomas ve Joseph Biedenharn Whitehead adında iki avukata 1 dolar karşılığında verilmiştir. Bugünkü şişe tasarımı ise 1916’da bir yarışma sonucunda ortaya çıktı. Bu gelişmelerden gördüğümüz üzere Coca Cola’yı her ne kadar Pembeton bulmuş olsa da markaya asıl vizyonunu kazandıran ve yaygınlaştıran Candler olmuştur.
Şirketin Devri ve Olimpiyatlarda Coca Cola
1923 tarihinde şirketi Candler’den devralan Robert Woodruff, markayı daha da yaygınlaştırma çabalarına girişti. Bu çabaların en önemlisi 1928 Amsterdam Olimpiyatlarında Coca Cola’nın reklamının yapılmasıydı.
Coca Cola ve Yeni Tatlar
Woodruff’un markayı büyütme çabalarından en önemlisi 1950’lerde Fanta’yı 1960’larda ise sprite ve Freskayı piyasaya sürmesidir. Ayrıca zaman içinde Schweppes, Cappy, Fuse tea, Powerade, Gladiator, SenSun gibi alt markalar da piyasaya girmiştir. Bu yeni tatlar sayesinde markanın bilinirliği daha da artmış. Birçok ülkede Coca Cola ürünleri tüketilir hale gelmiş ve vazgeçilmezlerden biri olmuştur. Bu yayılmanın en dikkat çekeni ise Coca Cola’nın 1978’de Çin Halk Cumhuriyeti’nde şirket açmasıydı. Bu gelişmenin önemi ise Coca Cola’nın Çin Halk Cumhuriyeti’nde soğuk içecek satma iznine sahip tek şirket olmasıydı.
Türkiye’de Coca Cola
Türkiye’de marka ilk defa 1964 tarihinde giriş yapmıştır. Şirketin Türkiye’deki ilk kampanya sloganı “Gizli Define” idi. Bu kampanyaya göre kola şişelerinin kapaklarının altında değeri 400.000 liraya varan hediyeler çıkmaktaydı. Tadının yanı sıra kampanyaya olan ilgi de markanın Türkiye’deki bilinirliğini ve ününü arttırmıştır.
Markanın 100.yılı ve Diet Cola
1982’de marka yeni bir atılım daha gerçekleştirdi ve ilk diet cola’yı piyasaya sürdü. Bu ürünün önemi düşük kalorili olmasıydı. Tarihler 1986’yı gösterdiğinde Coca Cola, 100. yılını kutlamaktaydı. Bu kutlamanın büyüklüğü ise markanın 165 ülkede bulunmasından kaynaklıydı.
Coca Cola ve Muhtar Kent
Muhtar Kent, Amerika’da dünyaya gelmiş Türk kökenli bir iş adamıdır. 2005 yılında Coca Cola’nın Kuzey Asya, Avrasya ve Orta Doğru grup başkanı oldu. 2008’de ise Coca Cola’nın CEO’su olmuştur. 2017’ye kadar görevini sürdüren Kent’in yerine günümüzde de şirketin CEO’su olan James Quinley devralmıştır.
Günümüzde Coca Cola
Yıllar geçtikçe sürekli yeniliklerle ortaya çıkan marka 2005 yılında da “Zero” ürününü piyasaya sürdü. Bu ürünün özelliği şeker içermemesi ve klasik tadı korumasıydı. Bunun yanı sıra günümüzde en çok tüketilen 0.33 litrelik şişeler, 2007 yılında ortaya çıkmıştır.
Sık Sorulan Sorular
1.Coca Cola Hangi Ülkede ortaya çıktı?
Amerika
2. Coca Cola kim tarafından icat edildi?
1886’da Amerikalı biyokimyager ve eczacı John Pemberton Coca Cola’yı icat etmiştir.
3.Coca Cola’nın içinde neler bulunmaktadır?
İçecek, şeker, kafein, karamel renklendirici, fosforik asit, doğal aroma ve karbondioksit gazı gibi bileşenlerden oluşur.
4.Coca Cola’da böcek veya alkol bulunuyor mu?
İçeceğin içerisinde herhangi bir böcek veya alkol bulunmamaktadır.
