İlk olarak Douyin adıyla ortaya çıkan ve sonrasında “Tiktok” olarak dünyaya yayılan uygulama, günümüzde kısa video denince akla ilk gelen sosyal medya uygulamalarından biridir. Kısa videoların yanı sıra canlı yayınların da yapıldığı platform, gün geçtikçe popülaritesini arttırıyor. Kurulduğu günden bu yana sürekli yukarı giden bir ivmeyle hareket eden platformu, bugün dünya çapında 2 milyardan fazla insan kullanmaktadır. Bu yazımızda, Çin’de ortaya çıkan ve kısa sürede dünyayı adeta kasıp kavuran bu uygulamayı inceleyeceğiz.
Tiktok ‘un Kuruluşu ve Tarihçesi
Tiktok, 2016 yılında Çin merkezli ByteDance şirketinin kurucusu Zhan Yiming tarafından piyasaya sürüldü. Uygulama, 2016’da kurulmasına rağmen 2017’de ilk kez “Tiktok” adı altında piyasaya limitli olarak sunuldu. Uygulamanın tüm dünyada aktif olması ise 2018 yılına tekabül etmekteydi. 2021 yılında Tiktok’un CEO’luğunu Shou Zi Chew’a bırakmıştır.
Zhan Yiming Kimdir?
1983’te Çin’in Fujian eyaletinde doğan Zhan, Lisans eğitimini Pekin’de tamamladı. Daha sonrasında Microsoft’ta bir süre yazılım mühendisi olarak çalıştı. 2012 yılında ByteDance teknoloji şirketini kurdu.
ByteDance Şirketi
Tiktok’un mimarı olarak kaynaklarda geçen Çinli şirketi, 2012 yılında eski bir Microsoft çalışanı olan Zhang Yiming tarafından kurmuştu. Bir teknoloji şirketi olarak ortaya çıkan ByteDance, Tiktok’un etkisi sayesinde Amerikalı devlere meydana okuyacak güce kavuşmuştur. Günümüzde şirketin CEO’luğunu Shou Zi Chew yapmaktadır.
Tiktok ve Musical.ly
2018’de Tiktok dünya pazarına açılınca şirket uygulamayı yaygınlaştırmak için birtakım çalışmalara girişti. Bu hamlesini bir adım daha ileri taşımak için ünlü müzik uygulaması olan Musical.ly şirketini bünyesine kattı. Bunun sebebi ABD’deki genç kullanıcı tabanından yararlanmak ve bu sayede hızlı büyümekti.
Tiktok veya Douyin
Uygulamanın orijinal Çin’de kullanılan adı Douyin olarak geçmektedir. “Tiktok” adı altında piyasaya sürülmesi 2017 yılına denk gelmektedir..
Tiktok’un popülerleşmesi
2018’de tüm dünyaya yayılan uygulama bir anda nasıl oldu da böylesi popüler hale geldi? 2018’de Çin dışında da yaygınlaşmaya başlayan Tiktok; Jimmy Fallon, Will Smith, Justin Bieber, Jennifer Lopez gibi ünlülerin kullanımıyla adını tüm dünyaya duyurmuş oldu. Amerikalı ünlülerin Tiktok’a bu dokunuşlarının etkisiyle Tiktok, çok geniş alanlarda etkili olmaya başladı.
Tiktok’un Türkiye’de popülerliği
Uygulamanın yaygınlaştığı ülkelerden biri de Türkiye’dir. Ocak 2023 Dijital Dünya raporuna göre Türkiye’de en fazla Youtube ve Tiktok izlenmektedir. Tiktok’un Türkiye’de hızlı bir şekilde yaygınlaşması aynı zamanda birçok eleştiriyi de beraberinde getirmiştir.
Tiktok’un birçok ülkede yasaklanması
Dünya çapında yaygınlaşan uygulamanın birçok ülkede yasaklanmasının sebebi bazı kimselerin tiktok’un çıplaklığa, argoya ve saldırgan içeriklere tolerans tanımasıydı. Bunların yanı sıra başta ABD olmak üzere birçok ülke Tiktok’un kullanıcı bilgilerini topladığı sebebiyle uygulamayı yasaklamışlardır.
Sonuç
2016 yılında Çin’de ortaya çıkan Tiktok, kısa video ve canlı yayın özellikleriyle tüm dünyaya yayılmış bulunmaktadır. 7 yıllık bir süreçte bu başarıyı yakalayan şirket gün geçtikçe de etkisini arttırmaya devam ediyor. Tiktok’un bu başarısı sayesinde 2022 sonu itibarıyla ByteDance şirketinin değeri 300 milyar dolara ulaştı.
Sık Sorulan Sorular
Tiktok’u kim kurdu?
Zhang Yiming’ın sahibi olduğu ByteDance Şirketi kurmuştur.
Uygulamanın Çin versiyonunun adı nedir?
Douyin
Tiktok’u yasaklayan ülkeler hangileridir?
Çin, Hindistan, Bangladeş ve Pakistan. Ayrıca geçici olarak Endonezya ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından da yasaklanmıştır.
Günümüzde Tiktok kullanıcı sayısı ne kadardır?
Genelde 2 milyar kullanıcı, aylık olarak ise 1 milyar aktif kullanıcıya sahip.
